Carla van de Kamp
Koningin Julianaweg 7
8375 AA Oldemarkt
Tel.: 0561 - 452574
e-mail: info@acupunctuuroldemarkt.nl

dinsdag, 4 november 2025  

In een voorgaand artikel ben ik ingegaan op onze biologische klok. Een begrip in de Chinese traditionele visie op het functioneren van de mens, waar we bij acupunctuurbehandelingen altijd goed naar kijken. Ieder mens kan door bewust te leven met deze kennis op een eenvoudige manier goede energie opbouwen. In dit artikel wil ik ingaan op de invloed die het ritme van de jaargetijden op ons welzijn heeft.

In de tijd dat de traditionele Chinese geneeskunde haar oorsprong heeft, ongeveer 5000 jaar geleden, kende China een samenleving die gebaseerd was op de landbouw. Zij deelden het jaar in 5 seizoenen: lente, zomer, nazomer, herfst en winter.

De lente is de tijd van explosieve groeikracht. Zaden ontspruiten, de kiemkracht ontwaakt, knoppen gaan open, groei komt op gang. De stille, ingetogen energie van de winter barst open en de levenskracht zoekt zijn weg naar buiten. In ons lichaam zijn de galblaas en de lever verbonden met deze lente-energie. Van alles komt in beweging, de wind helpt hierbij. De lever en galblaas krijgen extra energie door de kracht van de lente. Wij kunnen die goed gebruiken om de resten van de zware voeding, zoals stamppotten, het kerstdiner en lekkere speculaas, van de winterperiode op te ruimen. Is die energie aan de lage kant dan krijgen we last van voorjaarsmoeheid. In deze periode zien we ook de eerste hooikoorts problemen ontstaan. Ook daarbij speelt de leverenergie een grote rol. Emotioneel gezien hoort de woede bij de lever en galblaasenergie. Wat heb je op je lever? Soms is, figuurlijk, gal spuwen nodig om ingehouden emoties op te ruimen. De tijd voor schoonmaak op alle fronten.

De zomer is de tijd van de warmte. De zon zorgt voor lange dagen zodat de gewassen tot volle wasdom kunnen komen. De kwaliteit van de energie heeft een dynamisch, naar buiten gericht karakter en straalt net als de kleurenpracht van bloemen. De energie is in deze periode verbonden met ons hart, de bloedsomloop, de dunne darm en de drievoudige verwarmer. Die laatste energiebaan verbindt een aantal organen en speelt een grote rol bij onze totale energieopbouw. Deze organen hebben dus extra energie in de zomer. We hebben dan ook minder slaap nodig in de zomer, in vergelijking tot de winter. Hartpatiënten hebben vaak moeite met grote hitte. De hartenergie is al belast door de kwaal en het ‘verteren’ van de hitte kan moeilijk worden. Voor hen is het raadzaam midden op de dag een rustpauze in te lassen. Emotioneel gezien horen de ik-kracht en de blijheid bij de zonne-energie. Dat voelt bijna iedereen. Als de zon schijnt worden we vrolijker, zijn we meer ondernemend en staan we sterker in onze schoenen.

De nazomer is de tijd van de oogst. In een landbouwsamenleving een heel belangrijke periode. De toenemende vochtigheid met resterende zomerwarmte zorgen voor optimale rijping van gewassen. De oogsttijd waarin een royale hoeveelheid voedsel ter beschikking is. De tijd waar maag- en miltenergie bij horen. Emotioneel gezien horen nadenken en als de rem eraf is, piekeren bij deze energie. Maag- en miltenergie verteren dus niet alleen ons voedsel maar ook emoties. Bij grote emotionele belasting kan zelfs een maagzweer ontstaan. Dan gaat er veel energie naar de emotionele vertering en blijft er te weinig over voor een gezond functioneren van de maagsappen. Een bacterie krijgt dan de kans om toe te slaan met een maagzweer tot gevolg. De miltenergie verzorgt ook de spieren en het bindweefsel. Is die hoeveelheid geblokkeerd, te laag of niet van goede kwaliteit dan kunnen mensen pijnlijke spieren en bindweefsel krijgen, zeker bij vochtig weer. Ook vochtophopingen in armen of benen zijn vaak verstoringen in de miltenergie.

De herfst zet in als de dagen korter worden, de temperatuur lager. Bomen trekken voedingsstoffen en sappen terug, het bladgroen (chlorofyl) in de bladeren wordt afgebroken en opgeslagen voor de lente. De restkleuren rood, oranje en bruin van de bladeren worden opvallend. De energie trekt naar binnen, alles droogt in om bevriezing te voorkomen. In ons lichaam horen de longen en dikke darm energie bij deze tijd. Bomen en planten laten hun bladeren los die ze niet meer nodig hebben. Onze longen en dikke darm zorgen ook voor de afvoer van afvalstoffen. Ook op het emotionele vlak helpen deze twee met loslaten en leveren ze energie voor de omgang met verdriet. Als de longenergie in de herfst onvoldoende is, zijn mensen extra vatbaar voor luchtwegproblemen.

De winter, de koude tijd, drijft ons nog verder naar binnen. Letterlijk en figuurlijk. De natuur is in diepe rust, wij kruipen in huis, een tijd van inkeer en reflectie. Bij deze periode horen de nier- en blaasenergie. Die verzorgen ook de energie voor de kwaliteit van onze tanden en de kleur van ons hoofdhaar. In de Chinese geneeskunde is de winter gekoppeld aan water, bevroren, stilstaand water. Het ijs kan dienen als spiegel voor reflectie. Emotioneel gezien verzorgen deze energieën onze angst en moed. Angst is een gezonde emotie die waarschuwt voor gevaar, maar als deze tot in extremen doorschiet en een fobie gaat worden vreet dat energie. De nier- en blaasenergie zijn belangrijk voor ons slaap-waakritme. Mensen met angststoornissen slapen vaak slecht, de nierenergie is dan te laag om een goede nachtrust te regelen. Een ochtendhumeur is meestal te herleiden naar een matige blaasenergie.

Ieder jaargetijde heeft dus een eigen opbouwende energiekwaliteit voor ons lichaam en het is goed om alle jaargetijden op het lijf in te laten werken. Uit bovenstaande is ook te verklaren waardoor sommige mensen klachten krijgen bij verschillende weersomstandigheden. De bijbehorende energieën zijn dan te zwak om daar goed mee om te gaan. Acupunctuurbehandelingen kunnen hiervoor een goede bijdrage leveren. Bij een specifieke storing als een allergie die altijd seizoensgebonden in de lente of de zomer de kop op steekt, kan het raadzaam zijn om in het voorafgaande seizoen de bijbehorende energie te versterken zodat de klacht niet of veel minder de kans krijgt zich te ontwikkelen.

Carla van de Kamp, oktober 2018

terug naar lijst