 |
Praktijk voor Acupunctuur en Meridiaantherapie |
Carla van de Kamp dinsdag, 4 november 2025 |
|
Cardio-acupunctuur
en ons hart
Acupunctuur kan een goede bijdrage leveren bij de behandeling van
zeer verschillende aandoeningen of functiestoornissen van ons hart.
De korte route van ons bloed gaat door de longen om zuurstof op te nemen en koolzuur weg te brengen. De lange route gaat door de rest van het lichaam en voorziet onze organen, spieren, huid en hersenen van bouwstoffen. Het ritme van onze hartslag moet zich voortdurend aanpassen aan de vraag van het lichaam om bouwstoffen. Bij lichamelijke inspanning, zoals werk of sport, moet de hartfrequentie omhoog. Maar ook bij geestelijke en emotionele inspanningen past ons hart zich aan. Vertering van een (zware) maaltijd is tevens een reden voor het hart om een hogere frequentie te laten zien. Daarnaast is het gezond als het ritme in rust duidelijk naar beneden gaat. Er zijn vele oorzaken voor het niet goed functioneren van het hart met allerlei klachten tot gevolg. Een aantal wil ik bespreken met zowel de westers medische behandel mogelijkheden als de aanpak die acupunctuur kan bieden. Hoge bloeddruk Het bloed oefent druk uit op de wanden van onze bloedvaten, dit heet de bloeddruk. Door het ritmisch aanspannen en ontspannen van ons hart ontstaat er een wisselende druk op de vaatwanden: de bovendruk en de onderdruk. Bij een volwassene moeten deze ongeveer 130 en 85 mm Hg zijn. Een hoge bloedruk kan het gevolg zijn van emotionele problemen, hormonale invloeden, verminderde kwaliteit van de vaatwanden, nierproblemen, alcoholgebruik of roken. In een aantal gevallen blijft de oorzaak onbekend. Bij iedereen is de verhouding tussen de zouten natrium en kalium in het lichaam en daarom ook in ons voedsel van groot belang. Het westers dieet bevat een relatief hoge concentratie natrium, wat bloeddruk verhogend werkt. Een hoge bloeddruk kan verder het gevolg zijn van te weinig bewegen, te zware arbeid of het gebruik van neusspray. Dit laatste heeft een samentrekkend effect op slijmvliezen en bloedvaten. Ook kunnen veranderingen in de hormoonspiegels bij schildklieraandoeningen, diabetes en in de overgang bloeddruk problemen veroorzaken. Een langdurig hoge bloeddruk heeft negatieve gevolgen voor het functioneren en de kwaliteit van het hart. De hartspier kan verwijden of verdikken, wat in beide gevallen een verslechtering van de pompfunctie tot gevolg heeft. Westers medisch wordt een hoge bloeddruk voornamelijk behandeld met medicijnen. Hierbij kan een keuze gemaakt worden uit plastabletten, bloedvatontspanners, hartspierversterkers of bètablokkers (beïnvloeden het ritme). Daarnaast zijn voedingsadviezen, meer bewegen, ontspannen, alcohol consumptie matigen, stoppen met roken en afvallen de speerpunten. Een acupuncturist kijkt naar de verdeling en kwaliteit van de energie in het hele lichaam, naar heel de mens, de lichamelijke en geestelijke eenheid. De balans tussen yin en yang, rustige en beweeglijke energie, is heel belangrijk. Bij een hoge bloeddruk zijn de rustige, yinne energieën verzwakt. Vooral de energieën van hart, lever, milt, nier, long en bloed spelen een belangrijke rol. Emoties kunnen een specifieke energie uitputten. Zo zal stress de leverenergie zeer belasten. Na verbetering van die leverenergie gaat het hele lichaam meer ontspannen wat zowel de vaatwanden als de hartspier zelf, en daarmee de bloeddruk, ten goede komt. Iemand die veel angst heeft (gehad) verbruikt extra nierenergie. Dit kan nadelig zijn voor de vochtregulatie waarbij de nieren een belangrijke rol spelen. Door verbetering van de nierenergie zal zowel de nierfunctie verbeteren als de omgang met de emotie angst. Als de vochtregulatie goed werkt wordt het hart minder belast. De miltenergie verzorgt onder andere de slijmkwaliteit in ons lichaam. Als dat te ’plakkerig’ wordt ontstaat er een zwaar mistig gevoel in het hoofd, misselijkheid en sneller overgewicht. Ook zie je vaak dat mensen dan veel piekeren. Hartfalen Hartfalen betekent een duurzaam verzwakt hart. Hierdoor vermindert de pompkracht. Dit heeft tot gevolg dat er gemakkelijk een ophoping van vocht in de longen, buik of benen ontstaat. Mensen worden kortademig, hebben sneller hartritme stoornissen, een hoge bloeddruk en zijn snel vermoeid. In de westerse wereld wordt de mens steeds ouder waardoor dit probleem vaker voorkomt. Soms ontstaat het als gevolg van een virusinfectie, in een beperkt aantal gevallen is er sprake van een aangeboren, dan vaak erfelijk, probleem. Westers medisch wordt dit behandeld met medicijnen, soms een pacemaker en leefstijladviezen. Kijkend met de kennis van een acupuncturist zien we dat bij hartfalen een extreem lage yin energie door uitputting. De hart energie zelf is sterk verlaagd en de lever energie kan niet voldoende doorstromen. Hierdoor kan de patiënt de neiging hebben om depressief of moedeloos te worden. De behandeling is er dan ook op gericht om de stagnaties op te heffen en de yin energie op te bouwen. Daarnaast wordt de vochtophoping aangepakt. De nier en milt energie worden gestimuleerd zodat het vocht op de juiste manier wordt afgevoerd en niet in de benen zakt of de longen en het hart belemmert om goed te functioneren. Ook zien we soms dat hartfalen het gevolg is van een slechte longenergie. Mensen kunnen dan moeilijk plat liggen, gaan vooral bij inspanning overmatig zweten en hebben vaak een onregelmatige ademhaling. Hartritme stoornissen Het samentrekken van de hartspier wordt gestimuleerd door een centrum, de sinusknoop, die in het hart zelf zit. Er komt dus geen impuls uit de hersenen. De elektrische prikkel verspreidt zich razendsnel door de spiercellen van het hart. Een overslag ontstaat als een deel van het hart een slag nog niet helemaal heeft afgemaakt en daardoor de volgende impuls blokkeert. Dan duurt het net even iets langer voor er weer een complete slag volgt. Op dat moment zit er iets meer bloed in het hart, waardoor de uitgestelde slag harder is. Belangrijke oorzaken voor dit fenomeen zijn stress, angst of heftige emoties. Omdat ons hart zich voortdurend aanpast aan onze vraag naar brandstof is het ritme van een gezond hart zeer variabel. Een ongezonde situatie kan ontstaan als de sinusknoop te actief is, bv bij een schildklierafwijking Dan kunnen zowel westerse medicatie als acupunctuur een goede balans brengen. Als de impuls uit de sinusknoop door het hart niet voldoende doorgegeven wordt, kunnen de kleppen hun werk niet goed doen. Dan neemt de pompfunctie af en wordt de patiënt kortademig. Functieverlies kan ook ontstaan door vermindering van de kwaliteit van de hartspier bv. door infecties of door ouderdom. Bekend is dat bloedarmoede, koorts, koffie of alcoholgebruik ritme stoornissen tot gevolg kunnen hebben. Bij heftige verstoringen gaat iemand vaak transpireren, wordt misselijk, kan licht in het hoofd worden of krijgt een drukkend gevoel op de borst. Westers medisch wordt vrijwel altijd medicatie ingesteld, later zijn nog operatieve ingrepen of een pacemaker opties. Bij het energetisch onderzoek door een acupuncturist wordt gekeken naar hart- en bloed-energie, maar ook de galblaas-, lever-, nier- en milt-energie kunnen een verstoord beeld laten zien wat gevolgen heeft voor een goed hartritme. Acupunctuur biedt veel mogelijkheden hier weer een goede balans in te krijgen. Aderverkalking Het ontstaan van vaatvernauwingen kan het gevolg zijn van een familiare hypercholesterolemie. Bij deze mensen is een afwijking in het DNA waardoor de vertering van vetten verstoord wordt. Westers medisch worden zij behandeld met medicijnen en een dieet. In ernstige gevallen wordt operatief ingegrepen. Ook bij mensen met diabetes of rokers is het risico op vaatvernauwingen groter. Door een acupuncturist wordt meestal een blokkade in de leverenergie en een beperkt functioneren van de miltenergie geconstateerd. Daarbij zijn de nier- en hartenergie ook vaak uit balans. Bij deze problematiek kan je als acupuncturist een belangrijke bijdrage leveren, door de energieën te herstellen en de organen de mogelijkheid te geven goed te functioneren. In alle gevallen is een voedingsadvies belangrijk. Cardio-acupunctuur Acupunctuur voor hartklachten wordt in de meerderheid van de gevallen door mensen bewust gekozen als (aanvullende) behandeling bij een hoge bloeddruk, bij stress, door vrouwen in de overgang, door oudere mensen, of na een infarct. Maar ook in veel andere gevallen biedt de behandeling met acupunctuur goede opties. Belangrijk is dat er een goed medisch onderzoek is geweest zodat er duidelijkheid is omtrent de oorzaak en factoren die een rol spelen. Cardio-acupunctuur kan een belangrijke bijdrage leveren aan vermindering van ziekenhuis opnames, minder medicijn gebruik en algemeen welbevinden van de patiënt. Ook bij atypische klachten met pijn op de borst, waar cardiologisch onderzoek geen afwijkingen laat zien, kan acupunctuur een positieve bijdrage leveren. In dit soort gevallen zijn er bijna altijd afwijkingen in het energiesysteem te vinden die leiden tot de klachten. Deze patiënten worden dan wel begrepen en adequaat behandeld. Zo wordt ook het stempel ‘’het zit tussen de oren’’ weggenomen en neemt na behandeling het algemeen welbevinden en functioneren aanzienlijk toe. Mensen met pijn op de borst ervaren dat als angstig, kunnen depressief worden als er geen duidelijkheid komt. Dan ligt een vicieuze cirkel op de loer met hoge bloeddruk, slecht slapen en stress. Alles beslist niet goed voor het hart. Carla van de Kamp, juli 2018 |
|
